Қатты аяздағы мінез-құлық ережелері

Қатты аязда гипотермия пайда болуы, дененің ішкі температурасының айқын төмендеуі мүмкін.

Адамдардың үсуге ұшырау қаупі бар. Айтпақшы, гипотермияның алғашқы белгілері-қалтырау, жиі зәр шығару. Мұндай жағдайларда шұғыл түрде жылы бөлмеге оралу керек. Сіз өзіңізді ыстық шай мен ыстық тамақ арқылы құтқара аласыз. Терең гипотермиямен адам есін жоғалтады, бұл жағдайда шұғыл түрде «жедел жәрдем»шақырыңыз.

Құрметті ата-аналар, балаларыңыздың киген киіміне назар аударуыңызды өтінеміз! Көбінесе олар ауа-райына сәйкес киінбейді (қысқа шұлықтар, жазғы аяқ киім, ішкі жылы шалбарсыз джинсы/шалбар және т.б.).

Көшеде ұзақ уақыт болуға мәжбүр болғандар қатты аязда жүріс-тұрыстың                         6 негізгі ережесінесте сақтауы керек:

Бірінші ереже–денені жылуменқамтамасыз ету. Біз үшін ол-тамақ. Май жеуге болады. Май-ішкі энергияны өндірудің ең жақсы көзі. Егер қандай да бір себептермен майларды жеуге болмайтын болса, оларды ет сияқты жануарлардан алынатын ақуызды тағаммен алмастыру керек. Міндетті түрде ыстық шай немесе кофеішу керек. Таңертеңгілік немесе түскі астан кейін ғана қатты аязда сыртқа шығуға болады.

Екінші ереже – үнемі  қозғалыста болу керек. Сіз бір жерде тұра алмайсыз, әсіресе суық, металл заттарға сүйеніп отыра алмайсыз. Осы кезде адам өзінің жылуын жоғалтады.

Үшінші ереже – жылы  киіну керек. Тығыз колготкаларды, белдіктерді, тым тығыз джинсы шалбарларды және қан айналымын бұзуы мүмкін кез келген нәрсені киюге болмайды. Кем дегенде үш қабаттан тұратын бос жүннен жасалған киім қажет. Қолыңызды жылы ұстау үшін қолғап, жылы және кең аяқ киім, жылы бас киім киіңіз. Бұл міндетті!

Төртінші ереже – құлаққа, мұрынға, маңдайға және саусақтарға күтім жасау қажет. Олар бірінші кезекте аязға бейім.

Бесінші ереже– сырға  мен сақинаны сыртта ұстамауға тырысыңыз. Жылу өткізгіштігі жоғары болғандықтан, суықтағы металл қатты салқындайды, бұл үсуді тудыруы мүмкін. Ал сақиналар саусақтардағы қан айналымын қиындатады және олар тіпті қолғаптарда да қатып қалады.

Алтыншы ереже – суықта  темекі шегуге болмайды. Никотин перифериялық тамырлардағы, негізінен саусақтар мен саусақтардағы қан айналымын төмендетеді.

Гипотермия өлімге әкелуі мүмкін. Дене температурасы 31°C-тан төмен болған кезде зардап шеккен адам ес-түссіз, бұлшық еттері, ал жақтары мықтап қысылады. Тыныс алу әрең байқалады, импульс 32-36 соққы, қан қысымы төмен немесе анықталмайдыі. Бұл жағдайда жүрек тоқтап қалады. Егер сіз осы күйде жатқан адамды кездестірсеңіз – «жедел жәрдем» шақырыңыз, осылайша сіз адамды өлімнен құтқарасыз.

Егер сіз қиындыққа тап болған адамды байқасаңыз немесе өзіңіз қауіпті жағдайға тап болсаңыз, 112 нөміріне қоңырау шалыңыз.