"Мектеп жасына дейінгі балаларда әлеуметтік-тұрмыстық дағдыларды қалыптастыру"
«МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ ЖАСТАҒЫ БАЛАЛАРҒА ӘЛЕУМЕТТІК-ТҰРМЫСТЫҚ ДАҒДЫЛАРДЫ СІҢІРУ»
Мақсаты: Балаларда қоғамда өмір сүруге қажетті күнделікті іс-әрекеттердің орындалуына дербестік пен сенімділікті қалыптастыру.
Тапсырмалар:
• Өзіне-өзі қызмет көрсетудің нақты дағдыларын үйрету (киіну, тамақтану, гигиена).
• Жауапкершілікті және үйге көмектесу ниетін дамыту (тұрмыстық дағдылар).
• Басқа адамдардың еңбегін құрметтеуге тәрбиелеу.
• Оң әлеуметтенуге және әлеуметтік-мәдени нормаларға тартуға жәрдемдесу.
•
1, ӘЛЕУМЕТТІК-ТҰРМЫСТЫҚ ДАҒДЫЛАРДЫҢ МӘНІ
Әлеуметтік-тұрмыстық дағдылар - бұл баланың дербестігінің, оның балабақшаға, мектепке және ересек өмірге бейімделуінің негізі. Олар өзіне-өзі қызмет көрсету дағдыларын, мәдени-гигиеналық дағдыларды және қарапайым тұрмыстық міндеттерді қамтиды.
2, ДАҒДЫЛАРДЫҢ НЕГІЗГІ ТОПТАРЫ
• Өзіне-өзі қызмет көрсету дағдылары:
o Ауа райы мен жағдайға сәйкес киіну және шешіну.
o Бауларды байлау, түймелерді, сыдырмаларды түймелеу.
о Киімді ұқыпты жинау.
• Мәдени-гигиеналық дағдылар:
о Тамақтану алдында, серуендеу мен дәретханадан кейін қолды сабынмен жуу.
o Асхана аспаптарын дұрыс пайдалану және ұқыпты тамақтану.
o Тістерді тазалау, тарау.
Жеке заттардағы тәртіпті сақтау.
• Тұрмыстық дағдылар (ересектерге көмек көрсету):
o Ойыншықтарды өз еркімен жинау.
о Үстелді жабу және ыдысты жинау.
o Қарапайым әрекеттер: шаңды сүрту, гүлдерді суару.
3, ДАҒДЫЛАРДЫ ҚАЛЫПТАСТЫРУ ӘДІСТЕРІ МЕН ТӘСІЛДЕРІ
СБН қалыптастыру әртүрлі қызмет түрлері арқылы жүргізіледі, әсіресе ойын-сауық тиімді.
• Көрсету және жеке мысал: Ересек адам іс-әрекеттердің дұрыс дәйектілігін көрсетеді.
• Қадамдық оқыту (алгоритмдеу): Күрделі дағдыны қарапайым кезеңдерге бөлу (алдын ала өлшеу, қолды жуу: жеңді орау, кранды ашу, қолды сулау, сабын алу және т.б.).
• Ойын қызметі: Сюжеттік-рөлдік ойындар («Түскі ас дайындаймыз», «Дүкенге бару», «Жинау»).
• Дидактикалық ойындар мен жаттығулар: Түймелермен, баулармен, сортерлермен ойнау.
• Көтермелеу және мақтау: Баланы дербестікке ынталандыру.
• Жағдай жасау: Гигиена заттарының қолжетімділігі, ыңғайлы жиһаз және киім.
4, ТӘРБИЕШІ МЕН АТА-АНАНЫҢ РӨЛІ
• Жүйелілік және бірізділік: Дағдылар балабақшада да, үйде де тұрақты қайталау және бекіту кезінде ғана қалыптасады.
• Шыдамдылық: Процесс уақытты қажет етеді, тіпті көп уақытты алатын болса да, бала үшін өзі жасай алатын нәрсені жасамау маңызды.
• Бірыңғай талаптар: Ересектердің (ата-аналар мен педагогтар) балаға ұқсас талаптар қоюы маңызды.
5, КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕ
Мектеп жасына дейiн бала негiзгi әлеуметтiк-тұрмыстық iс-қимылдарды сенiмдi және дербес орындауы, мектептегi оқуға және неғұрлым күрделi әлеуметтiк-өзара iс-қимылға дайын болуы тиiс.
https://www.instagram.com/reel/DQEM7L-iCKP/?igsh=NnE2OHRzdTJuancy
